احادیث درباره ناسزا گویی
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : به مردم ناسزا مگوييد كه با اين كار در ميان آنها دشمن پيدا مى كنيد . الكافي : ٢/٣٦٠/٣.
امام على عليه السلام آنگاه كه شنيد گروهى از يارانش به شاميان ناسزا مى گويند فرمود : من خوش ندارم كه شما ناسزا گو باشيد، بلكه اگر اعمال و رفتار و موقعيت [باطل] آنها را خاطرنشان كنيد ، مؤثّرتر و در بيان عذر و حجّت رساتر و قانع كننده تر باشد . به جاى ناسزا گفتن به آنها ، بگوييد : خدايا! خونهاى ما و آنان را حفظ كن . نهج البلاغة : الخطبة ٢٠٦
امام على عليه السلام ـ به قنبر ، كه خواست به كسى كه بدو ناسزا گفته بود ناسزا گويد ـ فرمود : آرام باش قنبر! دشنام گوىِ خود را خوار و سرشكسته بگذار، تا خداى رحمان را خشنود و شيطان را ناخشنود كرده و دشمنت را كيفر داده باشى . قسم به خدايى كه دانه را شكافت و خلايق را بيافريد ، مؤمن، پروردگار خود را با چيزى همانند بردبارى و گذشت خشنود نكرد و شيطان را با حربه اى چون خاموشى به خشم نياورد و احمق به چيزى مانند سكوت در مقابل او مجازات نشد . الأمالي للمفيد : ١١٨/٢.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هرگاه دو نفر به يكديگر ناسزا بگويند، گناهش به گردن آغاز كننده آن است، مگر آن كه ستمديده از حدّ خود تجاوز كند . میزان الحکمه حدیث شماره 8407
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : از بزرگترين گناهان اين است كه آدمى پدر و مادر خود را دشنام دهد . عرض شد : چگونه كسى پدر و مادر خود را دشنام مى دهد؟ فرمود : كس ديگرى را دشنام مى دهد و او متقابلاً به پدر و مادر وى ناسزا مى گويد . بحار الأنوار : ٧٤/٤٦/٦ .
امام على عليه السلام : هيچ دو نفرى يكديگر را ناسزا نگفتند مگر آن كه پست ترينشان چيره گشت. میزان الحکمه حدیث شماره 8410
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : بدترين ربا، اين است كه انسان در ناسزاگويى بر برادرش فزونى گيرد (بدین معنی که وقتی شخصی به شما ناسزا میگویدد شما چند ناسزا به او بگویید). میزان الحکمه حدیث شماره 7124
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : به روزگار ناسزا مگوييد؛ زيرا خداوند مى فرمايد : روزگار من هستم . شب از من است و من آن را نو مى كنم و كهنه مى گردانم. كنز العمّال : ٨١٤١ .
تنبيه الخواطر به نقل از عياض بن حمّاد : عرض كردم : اى رسول خدا! درود خدا بر تو باد ، مردى از قوم و قبيله من كه از من دون پايه تر است، به من ناسزا مى گويد ، آيا اشكال دارد من هم به تلافى اين كار، او را دشنام دهم؟ پيامبر فرمود : دو كس كه يكديگر را ناسزا گويند، دو شيطانند كه به يكديگر پارس مى كنند و به جان هم مى افتند . میزان الحکمه حدیث شماره 8409
امام كاظم عليه السلام ـ درباره دو نفر كه به يكديگر ناسزا بگويند ـ فرمود : آن كه آغاز كرده ستمكارتر است و تا زمانى كه از ستمديده پوزش نخواهد ، گناه او نيز به گردن وى باشد . الكافي : ٢/٣٦٠/٤.
مردى يك نفر را به خدمت على عليه السلام آورد و عرض كرد : ديدم كه اين عدّه از دوزخى بودن تو سخن مى گويند، همگى فرار كردند، اما من اين يكى را گرفتم . على عليه السلام فرمود : آيا كسى را بكشم كه مرا نكشته است؟ مرد عرض كرد : او تو را دشنام مى داد . على عليه السلام فرمود : تو هم او را دشنام ده يا رهايش كن و فرموده: جواب دشنام ، دشنام است يا چشم پوشى از گناه. میزان الحکمه حدیث شماره 8419
امام زين العابدين عليه السلام : اگر مردي از طرف راستت به تو ناسزا گفت وسپس به طرف چپت آمد وعذر خواست، عذرش را بپذير. میزان الحکمه حدیث شماره 12240
امام علي عليه السلام : دغلكاري، ناسزا شنيدن در پي دارد. میزان الحکمه حدیث شماره 15069
پيامبر خدا صلي الله عليه وآله : از دشنام گويي بپرهيزيد؛ زيرا خداوند عزّ وجلّ ناسزا گويِ بد دهن را دوست ندارد. میزان الحکمه حدیث شماره 15787
امام باقر عليه السلام : بهترين چيزي را كه دوست داريد به شما گفته شود، به مردم بگوييد؛ زيرا خداوند از شخص لعنتگر دشنام ده بد گوي مؤمنان وناسزا گوي بد دهن وگداي سمج نفرت دارد. میزان الحکمه حدیث شماره 15805
امام علي عليه السلام : ثمره فروتني دوستي است، ثمره تكبر ناسزا [شنيدن ]است. میزان الحکمه حدیث شماره 21845
عذاب فرد ناسزاگو و فحاش
رسول اکرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
مؤمن نیست کسی که طعنه زن و لعن کن و فحش گو و هرزه زبان است.»1
و نیز فرمودند: «بهشت حرام است بر هر فحش دهنده.»۲
و در روایت دیگر از آن سرور آمده که : «هرزه گویی و پرده دری، از شعبه های نفاق است.»3
و نیز از آن حضرت منقول است که :«چهار نفرند که اهل دوزخ از وجود آنها در ناراحتی می باشند؛ یکی از آنها مردی خواهد بود که پیوسته چرک از دهان او جاری خواهد بود؛ و آن کسی است که در دنیا فحش گو بوده.»۴
و نیز از آن جناب روایت شده که: «بهشت حرام است بر هر فحّاشِ هرزه گوی کم حیایی که باک نداشته باشد از اینکه هر چه بگوید و از هر چه برای او بگویند...»۵
منبع:
۱. کنزالعمال، ج۱، ص ۱۴۶، ح۷۲۰.
۲. همان، ج۳، ص ۵۹۸، ح۸۰۸۵.
۳. سنن ترمذی، ج۸، ص ۱۸۳، محجة البیضاء، ج۵، ص ۲۱۶.
۴. کنزالعمال، ج۱۶، ص ۷۱، ح۴۳۹۷۹.
۵. کافی، ج۲، ص ۳۲۳، ح۳.
طرح ختم زیارت عاشورا 
